Spaliny samochodowe – ich zawartość i wpływ na człowieka

Pomimo że współczesne samochody są coraz bardziej ekologiczne, to w dalszym ciągu zatrucie powietrza spalinami samochodowymi to bardzo poważny problem. Według danych WHO rocznie na całym świecie umiera około 2 mln osób z powodu zanieczyszczonego powietrza. Do najbardziej zanieczyszczonych rejonów należą przede wszystkim duże miasta i aglomeracje miejskie, a swoje do powstawania szkodliwego smogu dodają również kierowcy, których samochody emitują szkodliwe substancje.

Czym są spaliny samochodowe?

Spaliny to mieszanina gazów powstająca w procesie spalania paliwa. Click To Tweet Opary samochodowe rozprzestrzeniają się w dużych stężeniach, dlatego są bardziej szkodliwe dla ludzi niż zanieczyszczenia pochodzące z przemysłu. Obecnie jeździ coraz więcej samochodów, a wydzielane szkodliwe substancje mają negatywny wpływ nie tylko na ludzi, ale i całe środowisko naturalne. Duże ilości spalin przyczyniają się również do powstania efektu cieplarnianego. Nie tylko samochody osobowe, ale inne pojazdy, takie jak tiry, pociągi, maszyny budowlane, statki, samoloty wydzielają substancje toksyczne, które zatruwają ziemię.

Co zawierają gazy wydechowe?

Spaliny samochodowe zawierają tylko niewielką ilość substancji nieszkodliwych (tlen, wodór, azot). Zdecydowaną większość stanowią substancje szkodliwe. Część z nich ma negatywny wpływ na ludzki organizm, inne zaś sieją spustoszenie w środowisku naturalnym.

Substancje toksyczne, które wydobywają się z rury wydechowej to:

• PM10 – składa się z mieszaniny cząstek zawieszonych w powietrzu, które zawierają różne niebezpieczne dla zdrowia składniki (sadza, popioły, metale ciężkie). Cząsteczki pyłu PM10 mają bardzo małą średnicę (ok. 10 mikrometrów), dlatego z łatwością przenikają do górnych dróg oddechowych i jednocześnie stanowią poważne zagrożenie dla naszego zdrowia.
• PM2,5 – to tzw. pył drobny, którego cząstki mają nie więcej niż 2,5 mikrometrów. Uważa się, że są one bardziej niebezpieczne dla zdrowia niż PM10, ponieważ są mniejsze i bardzo łatwo przenikają do pęcherzyków płucnych, a stamtąd mogą przedostawać się bezpośrednio do krwiobiegu.
• tlenki azotu – azot w połączeniu z tlenem tworzy między innymi tlenki i dwutlenki azotu. Obie substancje są bardzo szkodliwe dla człowieka. Zarówno tlenek, jak i dwutlenek występuje w aglomeracjach miejskich.
• tlenki węgla – to bezbarwny i bezwonny gaz, który określany jest mianem “cichego zabójcy”. Jest trudny do wykrycia. Zatrucie tlenkiem węgla objawia się problemami z oddychaniem i uszkodzeniem tkanki mózgowej.
• metale ciężkie – wyposażenie samochodów w katalizatory ma na celu przede wszystkim zabezpieczyć przed wydobywaniem się szkodliwych substancji. Jednak ma to i swoje minusy. Katalizatory utleniające szkodliwe gazy powodują emisję platyny. Platyna to metal ciężki, który w formie metalu nie jest szkodliwy, ale występując w powietrzu – już tak.
• ozon – jest głównym składnikiem atmosfery, gdzie tworzy ochronny płaszcz i nie pozwala na przenikanie szkodliwych promieni UV. Ozon tworzy się również w przyziemnej warstwie atmosfery i przyczynia się do powstawania smogu.
• węglowodory – powstają w wyniku niecałkowitego spalania paliwa. Jednym z bardziej niebezpiecznych węglowodorów przyczyniających się do zanieczyszczeń powietrza jest benzo(a)piren mający właściwości rakotwórcze.
• ołów – jednym ze źródeł ołowiu są spaliny samochodowe. Do zmniejszenia emisji ołowiu przyczyniają się paliwa bezołowiowe.

Co powodują gazy spalinowe?

Substancje zawarte w spalinach samochodowych są bardzo szkodliwe dla zdrowia, o czym większość z nas nie do końca zdaje sobie sprawę. Powietrze zanieczyszczone spalinami komunikacyjnymi to jedna z głównych przyczyn chorób cywilizacyjnych, takich jak: nowotwory, zawał serca, astma, alergie. Jedną z najbardziej szkodliwych substancji mających negatywny wpływ na zdrowie człowieka są tlenki azotu. Dwutlenek azotu już w niewielkich ilościach może być bardzo niebezpieczny dla dróg oddechowych, w dużych stężeniach może prowadzić nawet do śmierci. Równie niebezpieczne dla naszego zdrowia są węglowodory. B(a)P, którego źródłem między innymi są spaliny samochodowe, jest nie tylko rakotwórczy, ale już w niewielkim stężeniu może podrażniać oczy, nos, oskrzela, gardło. Jak pokazują badania, spaliny samochodowe odpowiadają za ok. 60 % ryzyko raka z powodu zanieczyszczeń powietrza. Największe udział w tym mają pyły (PM10, PM2,5) oraz węglowodory.

Normy emisji spalin samochodowych

Wymogi unijne dotyczące emisji substancji szkodliwych wymuszają na producentach aut stosowanie coraz to nowszych technologii przy produkcji samochodów. Każdy samochód przed dopuszczeniem do ruchu podlega teście NEDC wprowadzonemu w latach 90., który pozwala na określenie emisji CO2 i innych substancji szkodliwych. Emisja szkodliwych substancji obecnie uregulowana jest dla większości pojazdów. Dla każdego typu pojazdu stosowane są inne normy i standardy. Niespełnienie wymogów określonych przez UE skutkuje niedopuszczeniem pojazdu do ruchu z tym jednak, że najnowsze standardy nie dotyczą pojazdów już jeżdżących. Obecnie samochody osobowe podlegają normie EURO 6 wprowadzonej w 2014 roku.

Normy euro dla silników benzynowych dla lekkich pojazdów pasażerskich i użytkowych:

CO – tlenki węgla
NO – tlenki azotu
HC – węglowodory

Od początku września b.r. zostają stopniowo wprowadzane nowe i bardziej restrykcyjne standardy WLTP. W pierwszej kolejności testom będą podlegać auta z silnikiem Diesla. Nowe zmiany dotyczące norm emisji spalin spowodują zmiany w ofertach producentów aut. Producenci będą bowiem musieli stawiać na bardziej ekologiczne modele, co może przełożyć się do powstania większej liczby pojazdów napędzanych silnikiem elektrycznym, które emitują znacznie mniej szkodliwych substancji.

Powiązane posty:

Sposoby na ograniczenie spalin samochodowych Spaliny wyczuwalne w kabinie samochodowej. Co to oznacza? Sposoby na zmniejszenie spalin samochodowych w mieście